Natanggap na ng mga kawani ng UP Philippine General Hospital (PGH) ang kanilang Health Emergency Allowance (HEA) mula Enero hanggang Hulyo 2023 matapos ang halos pitong buwang pagkaantala.

Noong Pebrero 21, humiling ng interbensyon ang All U.P. Workers Union-Manila/PGH kay Pangulong Ferdinand Marcos Jr. para mapabilis ang pagbibigay ng HEA sa mga tauhan ng UP PGH. Agad naman itong naipamahagi pagkatapos ang apat na araw.

Tinatayang higit 4,000 na health care workers at 587 gwardiya at janitors ang naantala sa pagtanggap ng benepisyo para sa kanilang mga serbisyo noong pandemya.

Alinsunod ang HEA sa Republic Act 11712 o mas kilala bilang Public Health Emergency Benefits and Allowance for Health Care Workers Act na naglalayong suportahan ang mga manggagawang nagsilbi noong kasagsagan ng pandemyang COVID-19.

Sa P537 milyon na badyet para sa HEA mula Enero hanggang Hulyo 2023, P221 milyon ang nakalaan para sa PGH.

Kabilang sa mga nakatakdang tumanggap ng benepisyo ang mga state university hospitals, military hospitals, private-licensed health facilities, at government-owned and controlled corporations (GOCCs). Ngunit tanging PGH at GOCCs na lamang ang hindi pa nakatatanggap ng HEA, ayon sa unyon.

Sa HEA, makakatanggap ng karagdagang tulong-pinansyal ang mga healthcare worker: Hanggang P3,000 sa mga nasa low-risk areas, P6,000 para sa mga medium-risk areas, at P9,000 sa mga high-risk areas ang maaari nilang makuha mula sa gobyerno.

Hindi naging madali ang pakikipaglaban ng unyon para sa pagbibigay ng HEA. Nagsagawa sila ng pagkilos sa harap ng PGH Oblation noong Disyembre 6 at sa Department of Budget and Management (DBM) noong Disyembre 13, 2023. 

Noong Pebrero 14 naman, nagprotesta sila sa harap ng Department of Health dahil bagamat nilabas na ang release order ng HEA ay hindi pa rin ito ipinapamahagi ng DOH.

Nilabas ng DBM ang Special Allotment Release Order No. BMB-B-23-002717 noong Disyembre 22, 2023 kung saan nakalagay na P3 bilyon ang ipinasa ng Department of Health (DOH) sa central office para sa pamimigay ng HEA mula Hulyo 2021 hanggang Hulyo 2023.

“Inip na inip na ang mga health workers sa halos kalahating taong paghihintay sa aming HEA,” saad ng unyon sa kanilang liham kay Marcos.

Itinurong dahilan ang pagkakaroon ng mga hindi pa na-li-liquidate na pondo sa mabagal na pagbibigay ng HEA. Hindi raw kasi makakapagbigay ng kahit anong pondo ang DOH hanggat walang full liquidation na nagaganap sa PGH, ayon sa diyalogo ng unyon kay DOH Usec. Roderick Napulan noong Enero 12.

Sa pagpupulong ding iyon, natalakay ang pangangailangan na i-update ang Memorandum of Agreement (MOA) na integral para sa lahat ng pagpapasa ng pondo mula sa DOH papuntang PGH. 

Nang nagpasa ng liham ang unyon kay Marcos, iginiit nila na naibalik na ng PGH sa DOH ang bagong MOA, subalit wala pa rin silang balita sa pagbibigay ng nakatakdang benepisyo sa puntong iyon.

Ipinunto ng unyon na tila sinasadyang hindi ibigay ng DOH ang HEA at walang kadahilanan na hindi ito puwedeng maaaring ipamigay dahil lamang sa mga unliquidated funds.

“Muli't muli, napapatunayan natin na walang benepisyong kusang ibinibigay. Ito ay masusing pinag-aaralan, nag-iisip ng [estratehiya] at [sama-samang] ipinaglalaban,” batid ng unyon sa kanilang pahayag.