Nahaharap sa kasong terrorism financing ang isang mamamahayag at apat na aktibista mula sa Cagayan Valley dahil sa alegasyon ng Criminal Investigation and Detection Group (CIDG) ng Philippine National Police laban sa kanila noong Disyembre 23, 2024.
Pinaratangan si Deo Montesclaros, mamamahayag ng alternatibong midya na Pinoy Weekly, ng paglabag sa Republic Act 10168 o Terrorism Financing Prevention and Suppression Act. Kabilang din sa kinasuhan sina Isabelo Adviento ng Danggayan-Cagayan Valley, Cita Managuelod ng Unyon ng mga Manggagawa sa Agrikultura, Agnes Mesina ng Makabayan Cagayan Valley, at Jackie Valencia ng Karapatan.
Kinundena ito ng Pinoy Weekly bilang gawa-gawang kaso at atake sa kalayaan sa pamamahayag.
Bilang alagad ng midya, kritikal ang pamamahayag ni Montescarlos sa pag-uulat ng mga isyung pangkalikasan at karapatang-pantao sa rehiyon ng Cagayan. Maaaring ito ang rason sa pagpuntirya ng estado sa kanya, ayon kay Marc Abila, punong patnugot ng Pinoy Weekly.
Noong 2020, dahil sa pan-re-red-tag kay Montescarlos ng National Task Force to End Local Communist Armed Conflict, kinailangan niyang umalis ng probinsya buhat ng panganib sa kanyang buhay.
“Ginagamit yung mga batas para hindi lang supilin yung mga aktibista at development worker, kundi pati yung media, especially the alternative and the community press,” ani Abila. “Ipinapakita ng ating mga istorya yung mga tunay na kalagayan ng mga mamamayan na pinapabayaan ng gobyerno.”
Hinain ang subpoena para sa kaso ni Montescarlos ng Office of the Provincial Prosecutor ng Cagayan noong Enero 10 bilang tugon sa liham ng CIDG na nagsasabing nangongolekta umano ng salapi at gamit ang limang akusado para sa mga armadong rebelde mula 2017 hanggang 2018.
Malaon nang ginagamit ng estado ang terrorism financing law, at ang katuwang nitong Republic Act 11479 o Anti-Terrorism Act, upang busalan ang mga mamamahayag at aktibista, ayon sa grupong Karapatan. Higit 112 indibidwal na ang sinampahan ng kaso ng estado gamit ang dalawang batas mula nang naisabatas ang mga ito, ayon sa tala ng grupo noong Hulyo 2024.
Kabilang dito sina Fritz Labiano at Paul Tagle, kapwa aktibista ng Quezon, na kinasuhan ng terrorism financing nitong huling taon. Agad ding binasura ang kaso matapos ang dalawang buwan dahil sa kakulangan ng ebidensya.
Hindi ito ang unang tangka ng estadong patahimikin ang mga manunulat ng Pinoy Weekly. Noong 2022, hinarang ng National Telecommunications Commission ang website nito at ng Bulatlat, na kapwa alternatibong midya. Nakaasa pa rin sa ngayon ang Pinoy Weekly sa kanilang mirror site habang hindi pa gumagana ang kanilang pangunahing website.
Inihalintulad ng Pinoy Weekly si Montesclaros kay Frenchie Mae Cumpio, mamamahayag sa Tacloban na limang taon nang nakapiit dahil sa katulad na kaso. Matapos ang ikalawang pagharap ni Cumpio sa Tacloban City Regional Trial Court noong Enero 13, nagpapatuloy ang malawakang kampanyang palayain siya.
Inaasahan ng Pinoy Weekly ang kagyat na pagbasura sa kaso ng limang akusado pagkapasa ng mga counter-affidavit ng kanilang legal counsel sa Biyernes. Sa parehong araw, plano ng mga grupong magkasa ng kilos-protesta sa harap ng Department of Justice bilang pagtutol sa tumitinding atake sa midya.
“Ang panawagan natin ay iatras, ibasura ang kaso laban kay Deo at Frenchie Mae. Itigil itong pang-ha-harass sa mga aktibista at community journalist,” ani Abila. ●